THỨ TƯ LỄ TRO

Bài giảng Cha cố Phanxicô LÊ VĂN NHẠC

“Cát bụi tuyệt vời”

Anh chị em thân mến,

Thừ tư lễ tro khai mạc Mùa Chay. Giáo hội nhắc nhở chúng ta :“Hỡi người, hãy nhớ mình là bụi tro, một mai rồi sẽ trở về bụi tro”.  Tôi liên tưởng đến bài ca “Cát bụi” của Trịnh Công Sơn, một bài ca rất triết lý, nói về thân phận con người :

“Hạt bụi nào hóa kiếp th6n tôi, để một mai vươn hình hài lớn dậy. Ôi cát bụi tuyệt vời, mặt trời soi một kiếp rong chơi.

Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi, để một mai tôi về làm cát bụi. Ôi cát bụi mệt nhoài, tiếng động nào gõ nhịp không nguôi.

Bao nhiêu năm làm kiếp con người, chợt một chiều tóc trắng như vôi. Lá úa trên cao rụng đầy, cho trăm năm vào chết một ngày”.

Cát bụi, con người chỉ là cát bụi, hạt bụi tuyệt vời khi hóa kiếp thân tôi, hạt bụi mệt nhoài khi tôi trở về làm cát bụi.

Thưa anh chị em, khi dùng hình ảnh hạt bụi để nói về thân ph65n con người, có lẽ nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã lấy nguồn cảm hứng từ sách Sáng Thế trong Kinh Thánh : Thiên Chúa dùng bùn đất tạo dựng Ađam, sau khi Ađam phạm tội bất phục tùng, Thiên Chúa phạt ông và con cháu sau này cũng sẽ trở về với cát bụi.

(x. St 1,26-3, 23)

Và hôm nay, thứ tư lễ tro, Giáo hội lại nhắc nhớ chúng ta về thân phận chúng ta : “Hỡi người, hãy nhớ mình là bụi tro, một mai rồi sẽ trở về bụi tro”. Nghĩ cho cùng, tất cả mọi người cũng chỉ là hạt bụi hóa thân thành kiếp nhân sinh, sớm muộn cũng sẽ tàn lụi với thời gian. Do đó, nỗi khắc khoải ngàn đời của con người là tìm kiếm ý nghĩa của sự hiện hữu, ý nghĩa của đau khổ, ý nghĩa của giải thoát, ý nghĩa của cuộc sống. Vấn nạn mà con người chưa tìm được câu trả lời :

Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi ?

Hạt bụi nào hóa kiếp thân anh ?

Và hạt bụi nào hóa kiếp thân xác chúng ta ?

Một vòng quay, một trăm năm, một kiếp người có là mấy ! “Chợt một chiều tóc trắng như vôi”, không phải trắng như bông, như mây bay hay như tuyết, mà là như vôi đổ xuống huyệt mồ. Trịnh Công Sơn không bi quan, ông chỉ nói lên điều ông cảm nghiệm thấm thía về sự mong manh của kiếp người, cuộc đời đẹp biết bao, sự sống cao quý biết dường nào, nhưng nó cũng như “đóa hoa vô thường”(sớm nở chiều tàn). Đó là một thực tế, hãy nhìn nhận và đối diện  với nó cách can đảm để có thể đưa tới một cuộc sống tốt đẹp hữu ích và có ý nghĩa hơn.

Thưa anh chị em,

Mùa Chay muốn nhắc nhở chúng ta quay về với sự thật của thân phận con người : “Hỡi người, hãy nhớ mình là bụi tro, một mai rồi sẽ trở về bụi tro”. Phụng vụ Gíao hội muốn diễn tả rằng cuộc đời này mong manh vắn vỏi, bởi thế nó rất hệ trọng. Số phận đời đời của mỗi người được quyết định trong thời gian tạm bợ này. Người theo Đạo Phật thì tin ở sự đầu thai kiếp sau, luân hồi nghiệp báo. Nhưng người kitô hữu thì không tin thế. Vĩnh cửu được gieo mầm trong hiện tại, đừng để thời gian trôi qua cách phung phí, đời người chỉ có một lần, được-mất chỉ có một cơ hội.

Thưa anh chị em,

Hôm nay Lời Chúa nói đến 3 việc đạo đức quan trọng phải thực hiện trong Mùa Chay : cầu nguyện, bố thí và ăn chay. Chẳng phải cứ đợi đến Mùa Chay chúng ta mới làm 3 việc đó. Nhưng Mùa Chay là thời gian thuận lợi để ta tập trung chú ý hơn.

Tập trung vào cầu nguyện là làm mới lại tương quan với Thiên Chúa, từ bỏ những gì làm tôi xa Chúa và dứt bỏ mọi tội lỗi quen phạm.

Tập trung vào bố thí là chia sẻ của cải cho những người nghèo hơn, tự nguyện bỏ bớt một phần tiện nghi để giúp đỡ những ai đói khổ.

Tập trung vào chay tịnh là làm cho thân xác, tâm hồn mình trở nên nhẹ nhàng, thoát khỏi những kéo xuống nặng nề, những cám dỗ sống hưởng thụ, ích kỷ.

Cả 3 việc này có tương quan chặt chẽ với nhau. Khi làm tốt một việc, ta sẽ dễ làm hai việc còn lại hơn. Và cả ba việc đạo đức này phải được thực hiện trong khiêm tốn, âm thầm, kín đáo, để chỉ có Cha trên trời thấu suốt mọi bí ẩn, trông thấy mà thôi. Trái lại, nếu phô trương, khua chiêng đánh trống cho mọi người hay biết, trông thấy, thì sẽ mất công phúc trước mặt Chúa.

Sứ điệp Mùa Chay của ĐGH Phanxicô cũng như Thư Mục vụ của ĐTGM Giuse giúp chúng ta sống tư ách con cái Thiên Chúa. Sống tư cách con cái Thiên Chúa là Cha đồng thời đòi hỏi chúng ta đón nhận nhau như anh chị em một nhà. Để sống tư cách con cái của Thiên Chúa trong tương quan với anh chị em, chúng ta phải gia tăng việc bác ái, chia sẻ cho anh chị em nghèo đói, những người di tản vì chiến tranh ở Ukraine, đang màn trời chiếu đất,  mất nhà mất cửa, đang đói khát…nhờ chay tịnh, kiêng bớt tiêu xài, ăn uống và cầu nguyện cho hòa bình trở lại trong Mùa Chay này.

Tưa anh chị em,

Ý thức về sự yêu đuối và tội lỗi của mình, về khuynh hướng xấu, sự bất lực nơi bản thân, mỗi người hãy nổ lực giải thoát khỏi sự thống trị khắc nghiệt của tội lỗi và đó là khởi đầu cho ơn hoán cải và ơn Cứu Độ. Amen.